Kreek

Knap, bedenkelijk of bedreigend?

Vorige maand schonk de KunstKoepel ruim aandacht aan echte of valse kunst.
De beschouwer herkent het handschrift van een bekend kunstenaar, maar hoe zeer valt het
iemand op dat hij/zij misleid wordt? Direct is het beginsel van originaliteit in het geding.

Komende dinsdagavond draait het niet meer om het vraagstuk of iets echt is of vals, maar wel
hoe waarachtig is dat wat aan het creatieve brein ontspruit? ‘AI’ is het moderne, door de mens via
de computer aangestuurde brein. Zal dit high-tech computerbrein, volgestouwd met files die
alleen al door de omvang niet meer passen in het hoofd van een individu, die rol meer en meer
overnemen van die eerder zo hoog gewaardeerde uniciteit van de maker, van de kunstenaar?

Dinsdag zetten we drie kunstenaars naast elkaar op een rij:
Jeroen Bosch (1450 -1516)
Max Ernst (1891- 1976)
Dávid Szauder (1976 – …. )

Een grote rol, als een verbindende rode draad, speelt de droomwereld een grote rol. De wereld
van de ongebreidelde fantasie die het onvoorstelbare verbeeldt en aannemelijk maakt. Elke
individuele kunstenaar is natuurlijk een product van de tijd en de cultuur waaruit hij/zij stamt.
Vergelijkingen tussen niet tijdgenoten gaan dus altijd mank. Maar met het ongemak daarvan voor
lief nemend, scheren we langs de vele valkuilen die de beschouwer op zijn nieuwsgierige weg
onvermijdelijk tegen komt. Het surreële schept vrijheid, maar die vrijheid kan twee kanten uit. Het
kan verdieping, maar ook vervlakking teweeg brengen.

Voor dinsdagavond nodigden we de Arnhemse kunstenaar Marcel Albers uit, zelf een begenadigd
tekenaar en een groot bewonderaar van zowel Jeronimus Bosch als vooral Max Ernst. Zelf maakt
hij soms gebruik van AI, zei het met mate.

De allround media kunstenaar Dávid Szauder daarentegen doet dat ongebreideld en verleidt zo veel moderne kijkers. Hij heeft inmiddels een grote schare bewonderaars in z’n kielzog. Vooral zijn Reels scoren hoog. Maar zijn dit verleidelijke trucs of is dit ook ware kunst? The Garden of Early Delights “De  schilderijen van Bosch maken al sinds mijn vijfde deel uit van mijn leven, maar die had ik nog nooit ‘live’ gezien. Een paar dagen geleden in Madrid heb ik het van dichtbij kunnen bewonderen. Sindsdien lijkt het voorgoed in mijn hoofd verankerd te zitten”. Dit citaat is ontleend aan de Hongaarse kunstenaar Dávid Szauder (19. )

The Garden of Eartly Delights
Heel beroemd is het drieluik-olieverfschilderij op eiken panelen, geschilderd door de vroeg- Nederlandse meester Jheronimus Bosch, geschilderd tussen 1490 en 1510, toen hij tussen de 40 en 60 jaar oud was. Over de religieuze overtuiging van Bosch is veel onbekend gebleven, maar
interpretaties van het werk gaan er doorgaans van uit dat de triptiek een waarschuwing is tegen de gevaren van verleiding. De buitenste panelen plaatsen het werk op de Derde Scheppingsdag. De complexiteit van de symboliek ervan, met name die van het middenpaneel, heeft door de
eeuwen heen geleid tot een breed scala aan wetenschappelijke interpretaties. Kunsthistorici uit de twintigste eeuw zijn verdeeld over de vraag of het middenpaneel van het drieluik een morele waarschuwing is of een panorama van het verloren paradijs.

De tentoonstelling ‘Paul Damsté’ is geprolongeerd en blijft nog in Kreek te zien en is nog t/m eind januari te zien..